"Fusie tussen gemeenten levert niets op"
Uitgegeven op 04-06-2010 om 16:56  |  link  |  bewaar  |  print

GRONINGEN - Een fusie tussen gemeenten levert geen geld op, zoals in de politiek vaak gedacht wordt. Het kost eerder extra geld. Dat blijkt uit onderzoek van het onderzoeksinstituut COELO (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden), verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Het instituut vergeleek de van kleine en grote gemeenten met elkaar en berekende zo de kosten van ambtenaren per hoofd van de bevolking. Daaruit bleek dat een kleine gemeente relatief goedkoper is dan een grote. Ook fusiegemeenten zijn na acht jaar niet goedkoper uit.

Het idee is zo simpel. Met minder gemeenten zijn minder burgemeesters nodig, minder
wethouders en minder raadsleden. Zo is natuurlijk geld te besparen. Maar daar staan wel
extra kosten tegenover. Denk bijvoorbeeld aan de extra managementlagen die nodig zijn
om de activiteiten van een grote organisatie te coördineren. Of schaalvergroting per saldo
iets oplevert is op voorhand dus niet te zeggen. Daar is onderzoek voor nodig. Dat is nu
gedaan.

Minder ambtenaren
Vaak wordt gedacht dat kleine gemeenten per inwoner meer ambtenaren hebben, omdat ze
minder efficiënt kunnen werken dan grote gemeenten. Als dat waar is leidt schaalvergroting
tot besparingen. Dat blijkt echter niet het geval, integendeel. Kleine gemeenten hebben
naar verhouding juist minder ambtenaren in dienst. Bovendien zijn die ambtenaren minder
vaak ziek.

Uitgaven
Kleine gemeenten besteden wellicht meer zaken uit, aan andere gemeenten of aan
bedrijven. Dat zij minder ambtenaren hebben zegt dan ook niet alles. Echter: ook de totale
uitgaven per inwoner zijn bij kleine gemeenten lager dan bij grotere gemeenten.

Hogere kosten?
Grote gemeenten hebben vaker dan kleine gemeenten te maken met problemen die hoge
kosten veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan achterstandswijken. Dit kan verklaren waarom
zij per inwoner gemiddeld meer uitgeven dan kleine gemeenten.

Gevolgen recente herindelingen
Daarom is ook onderzocht wat er met de uitgaven is gebeurd van de gemeenten die het
afgelopen decennium zijn gefuseerd. Als die uitgaven dalen dan leidt herindeling kennelijk
tot besparingen. Maar dat blijkt niet zo te zijn. De uitgaven nemen na een fusie eerder toe dan af. Op de korte termijn hangt dat samen met tijdelijke aanpassingskosten door
herindeling, maar ook na zes of zeven jaar is nog geen besparing te zien. Een langere
periode kan met de nu beschikbare gegevens niet worden bekeken.

Om het complete artikel te lezen klik hier.