KONINGINNEDAG 2003
Uitgegeven op 30-04-2003 om 13:55  |  link  |  bewaar  |  print

Hippolytushoef - Koninginnedag is een nationale feestdag. Op die dag worden in het hele land door onder andere de plaatselijke oranjeverenigingen feesten en evenementen georganiseerd. De koningin bezoekt samen met andere leden van het Koninklijk Huis in een of twee plaatsen de Koninginnedagfeesten. Het bezoek van de koningin aan de feesten wordt altijd live uitgezonden op de televisie.
Koninginnedag wordt gevierd op 30 april (en als dat een zondag is, op 29 april). Koningin Beatrix gaf op 30 april 1980 in de toespraak ter gelegenheid van haar inhuldiging aan dat zij Koninginnedag wilde blijven vieren op de verjaardag van haar moeder, koningin Juliana. Tijdens de regering van koningin Wilhelmina en koningin Juliana was het de gewoonte dat Koninginnedag gevierd werd op de verjaardag van de koningin, respectievelijk 31 augustus en 30 april. Koningin Beatrix wilde met het besluit Koninginnedag te blijven vieren op de verjaardag van koningin Juliana een eerbetoon aan haar moeder brengen.
Op 31 augustus 1889, de verjaardag van prinses Wilhelmina, werd voor het eerst Prinsessendag gevierd, de voorloper van Koninginnedag. Het initiatief voor de viering werd genomen door de liberalen, die met het feest de nationale eenheid wilden benadrukken en daarmee de eenheid in eigen gelederen wilden verstevigen. De Prinsessendag verving de plaatselijke oogstfeesten, die aan het einde van de zomer werden gehouden. Na het overlijden van koning Willem III in 1890 werd de eerste echte Koninginnedag gevierd. Omdat Koninginnedag ook de laatste dag was van de traditionele schoolvakantie, werd het al gauw een feestdag voor de kinderen. De viering van de dag kreeg in 1902 een extra impuls nadat Koningin Wilhelmina ernstig ziek was geweest. Het bericht van haar herstel werd met grote vreugde ontvangen en zorgde ervoor dat de viering van Koninginnedag een echt volksfeest werd. Overigens woonden de koningin en haar familie op Koninginnedag geen festiviteiten bij, tenzij er een speciale reden voor was, zoals de vijftigste verjaardag van de koningin in 1930.
In de tijd dat koningin Emma, de moeder van koningin Wilhelmina, in de zomer op Paleis Soestdijk woonde, was het gebruikelijk dat de bevolking van Baarn haar op haar verjaardag (2 augustus) een loemenhulde bracht. Na haar huwelijk betrok prinses Juliana Paleis Soestdijk en nam zij op haar verjaardag (30 april) deze traditie van haar grootmoeder over. Met de inhuldiging van Juliana tot koningin der Nederlanden werd Koninginnedag automatisch verplaatst naar 30 april en groeide het bloemendefilé uit tot een nationale manifestatie. Vanaf midden jaren '50 werd het defilé langs het bordes van Paleis Soestdijk via de televisie uitgezonden. Tijdens de regering van koningin Juliana werd het langzamerhand gebruikelijk, dat iedereen op Koninginnedag een vrije dag kreeg, waardoor 30 april een nationale feestdag werd.
Koningin Beatrix heeft, zoals gezegd, als eerbetoon aan haar moeder in 1980 besloten Koninginnedag op 30 april te handhaven. Wel veranderde zij de viering ervan, door zelf het land in te gaan en de festiviteiten in een of twee plaatsen bij te wonen.