Opening presentatie Sjabbat in Enkhuizen in het Zuiderzeemuseum

Uitgegeven op 07-06-2024 om 21:17  |  link

ENKHUIZEN - Vanaf 7 juni is de presentatie Sjabbat in Enkhuizen in het buitenmuseum officieel geopend. Ontdek het persoonlijke verhaal van de Enkhuizer Joodse familie Kornalijnslijper, die op een vrijdag in 1916 de voorbereidingen treft voor de viering van de Sjabbat, de wekelijkse Joodse rustdag.



Dit woonhuis toont een nieuwe manier van presenteren in de vorm van een immersieve ervaring: door het gelijktijdig gebruik van audio, projectie, videomapping, belichting en bewegende onderdelen dompelt de bezoeker zich onder in het verhaal. De bezoeker is als het ware even op bezoek bij de familie, terug in de tijd. Het huis heeft een biografische inrichting, die met behulp van de Enkhuizer familie Kornalijnslijper tot stand is gekomen. Het pand waarin de presentatie is te zien, is afkomstig uit de Breedstraat 86-88 in Enkhuizen. De familie Kornalijnslijper woonde iets verderop in de straat. Familielid Ed Kornalijnslijper verricht vandaag de openingshandeling. Hij spreekt genodigden toe, waarna hij de nieuwe presentatie opent door het aanbrengen van een mezoeza op de deurpost van het huis.

Vanaf 1904 woonde het echtpaar Levie Kornalijnslijper en Naatje van Kreveld in Enkhuizen. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren: Salomon, Meijer en Dina. Levie begon in Enkhuizen een handel in oude metalen, vodden en beenderen. Daarna startte hij een zaak in fietsen, fietsonderdelen en elektrische apparaten. In de presentatie komen alle gezinsleden aan het woord. In persoonlijke quotes en dialogen zit informatie verstopt over hun dagelijkse leven, geloof, tradities en rituelen. De bezoeker kan zich vrij bewegen tussen de voorwerpen in de woonkamer. Na afloop van de presentatie in de woonkamer wordt de bezoeker naar de volledig ingerichte (bij)keuken uit 1916 geleid om daar nog een kijkje te nemen.

Bijzondere samenwerking
Deze presentatie vervangt een verouderde presentatie over een Enkhuizer Joods gezin. Bijzonder aan deze biografische inrichting is, dat hij gemaakt is op basis van gegevens die de familie Kornalijnslijper het museum heeft verstrekt. Dit wordt versterkt door een aantal historische objecten, zoals de Chanoekia, negenarmige kandelaar, en drie mezoeza’s, een tekstkokertje dat volgens traditioneel joods gebruik op deurposten wordt aangebracht, die de familie aan het museum heeft geschonken. Jochem Kornalijnslijper over de samenwerking: “Ik ben bijzonder trots op de wijze hoe het Zuiderzeemuseum het persoonlijke verhaal van mijn familie tot leven heeft gebracht. Het eindresultaat is in één woord prachtig!”

Verhaal vanuit een ander perspectief
Het museum vertelt persoonlijke verhalen over het alledaagse leven van bewoners rondom de voormalige Zuiderzee met diverse achtergronden. Daarbij hecht het museum er waarde aan om deze verhalen te vertellen, vanuit verschillende perspectieven. Daarom zijn we zeer verheugd dat we met deze presentatie weer een Enkhuizer joods verhaal aan onze verhalen hebben toegevoegd. Zo zijn er ook meer presentaties waar een bestaand familieverhaal centraal staat, zoals Schokland, het thuis van Anna Diender, de familie Vis-Duyvis in het woonhuis Zaandijk en de familie Van de Kamp van de Stoomwasserij IJsselmuiden.

Joodse gemeenschap in Enkhuizen
Rond 1900 bestond de Joodse gemeenschap in Enkhuizen uit circa 50 personen en was dus relatief klein. Ze voelden zich vooral Enkhuizer en daarnaast joods, zoals andere zich daarnaast oud-katholiek, gereformeerd, hervormd, katholiek, luthers, jansenist of doopsgezind voelden. In 1916 was het gebruikelijk dat joodse en christelijke families vreedzaam en in harmonie met elkaar leefden. Verhalen uit de overlevering hebben het museum geleerd dat dit in Enkhuizen, daar waar de familie Kornalijnslijper woonde, ook zo was. In Enkhuizen worden een aantal plekken herinnerd aan de Joodse geschiedenis. Zo is er een Joodse begraafplaats die binnenkort wordt gerestaureerd en hangen in de raadszaal twee kroonluchters uit de voormalige Synagoge aan de Zuider Havendijk. De Stichting Joods Enkhuizen zet zich in voor het behoud van Joods erfgoed in Enkhuizen en het verzorgen van educatie daaromtrent.