132 jaar georganiseerd voetbal in de Noordkop
Uitgegeven op 12-10-2020 om 19:17  |  link  |  bewaar  |  print

Ruim 170 voetbalclubs sinds 1888 actief op de regionale velden
NOORDKOP - AFC Concordia introduceert op 17 oktober 1888 als eerste vereniging de voetbalsport in de Noordkop. Precies 132 jaar geleden. De adelborsten van het KIM in Den Helder zijn de eerste in de rij van ruim 170 voetbalclubs die - als passanten of als blijvertjes - op de regionale velden actief zijn. Auteur Wilbert Korevaar beschrijft in zijn boek Een gejuich davert langs de velden het ontstaan van alle clubs binnen de cirkel Texel, Den Helder, Den Oever, Wieringerwerf, Winkel, Nieuwe Niedorp, Waarland, Warmenhuizen, Petten, Callantsoog en Julianadorp. Clubs met vaak één of meer voorlopers die ouder zijn dan gedacht.

In navolging van het marinevoetbal komt omstreeks 1900 het burgervoetbal in de Noordkop van de grond door toedoen van de leerlingen van de HBS en de gymnasten van OKK en Pro Patria in Den Helder. De eerste duels worden gespeeld op het Galgenveld in Huisduinen, de vroegere executieplaats.
De Eerste Wereldoorlog brengt veel goeds voor de verspreiding van de voetbalsport. Gemobiliseerde jongemannen uit de dorpen komen in contact met deze Engelse sport en willen óók in hun eigen woonplaats voetballen. De dorpen openen zich. Nieuwe Niedorp en Winkel hebben eerder voetbalclubs dan het grotere Schagen. Het voetbal verandert van een elitesport tot de belangrijkste volkssport van Nederland. Het aantal clubs en leden stijgt.


Het eerste elftal van Succes uit het oprichtingsjaar 1924. Staand: A. Zwanink, J. Oden, C. Koorn, J. Vrij, J.B. Koorn, J. Slikker. Zittend: H. Halfweeg, D. Nieuwbuurt, C. Koomen, J. Engel, S. de Vries, J. Koorn

De jaren 20 en 30 is de tijd van verzuiling. Neutralen, katholieken, protestanten en sociaaldemocraten gaan in eigen voetbalbonden spelen. De pastoor bepaalt waar je gaat voetballen. De dominee wanneer je niet mag voetballen: op zondag. Voor de arbeiders gaat solidariteit boven winnen. De scheiding tussen de bevolkingsgroepen geeft een nieuwe, kwantitatieve impuls aan het voetbal. De Tweede Wereldoorlog brengt alle gezindten weer bij elkaar, onder de vleugels van de KNVB. Vanaf de jaren 90 dienen zich de grote fusies aan, in Den Burg, Den Helder, Anna Paulowna en Schagen. Samenwerken wordt het parool om te overleven. Het aantal voetbalclubs neemt de laatste decennia af.


De Wiron-aspiranten bij de start in 1945. Achter: Jan Tijsen, Niek Thoma, Ko Rakers, Rens Visser, Toon Visser, Bert Hermans, Chris Lont, Jan Hegeman (leider). Midden: Broer de Jong. Voor: Aart v.d. Herik, Leen v.d. Herik, Meyert de Haan, Nijs de Krijger, Joost de Krijger

Er zijn speciale hoofdstukken over de aanleg van de Afsluitdijk tussen 1927 en 1932 (met de oprichting van 6 voetbalclubs) en het voetbalelftal van het Joods Werkdorp Nieuwesluis, waarvan velen in de gaskamers van Mauthausen, Sobibor en Auschwitz zijn omgekomen. Het boek staat vol met leuke en amusante feitjes. Zeemacht (bouwjaar 1917) is de oudste, nog bestaande voetbalclub in de Noordkop. VV Barsingerhorn is door de jaren vijfmaal opgericht. Succes is vernoemd naar een naaimachine. Schagen heeft 7 voetbalclubs gehad. Sint Boys heeft de naam van het dorpsdansorkest. En veel meer.

Het boek Een gejuich davert langs de velden over de regionale voetbalhistorie (304 pagina's) kost € 19,95 en is vanaf zaterdag 24 oktober verkrijgbaar in de boekwinkels in Schagen (Plukker), Anna Paulowna (Bruna), Julianadorp (Bruna), Hippolytushoef (Wieringer Boekhandel), Den Helder (Bruna 2x) en Den Burg (Nauta Boek).
Bestellen kan ook via wilbertkorevaar@gmail.com.