Herinneringsstenen monument Joods Werkdorp
Uitgegeven op 08-07-2019 om 20:51  |  link  |  bewaar  |  print

SLOOTDORP - Twee leden van het Historisch Genootschap v.d. Wieringermeer, te weten Ina Hoogenbosch en Marieke Roos hebben het idee opgevat om volgend voorjaar rond de 200 herinneringsstenen te plaatsen bij het Joods Werkdorp Slootdorp.

Meerdere gemeenten hebben deze stenen al liggen voor de huizen van waaruit in de 2e W.O. joodse bewoners zijn weggevoerd. In het begin van de oorlog hebben in het Joodse Werkdorp 300 jongeren gewoond. Ze hoopten allemaal na hun opleiding met een Palestina certificaat op zak te mogen emigreren. Daarvan is twee-derde omgekomen. De dames willen aansluiten bij de bedoelingen van het nationale 4 en 5 mei comité waar extra aandacht gegeven zal worden aan de holocaust.



Voor zover zij weten zijn dit de eerste herdenkingsstenen in Hollands Kroon. En dan meteen 200! Daarvoor is een aktie nodig want het gaat om ongeveer € 20.000,-. Bijgaande schets laat zien dat het een degelijk en duurzaam monument gaat worden rondom het bestaande zuiltje.

Omdat 200 maar een getal is, is het goed wat meer te weten om wie het gaat. Wat voorbeelden. De broers Hans, Heinz en Werner kwamen in 1938 uit Duitsland, op de vlucht voor de Nazi’s. Hun ouders probeerden een visum te krijgen voor Colombia, maar intussen zaten de jongens veilig. De oorlog kwam, reizen was er niet meer bij. Tot overmaat van ramp sloot een jaar later het Werkdorp en de jongens vonden onderdak in Amsterdam. In juni 1941 werd Heinz naar Mauthausen gestuurd, daar overleed hij al snel, 18 jaar oud. In mei 1943 werden Hans en Werner op de trein naar Sobibor gezet. Bij aankomst zijn ze meteen vergast, 18 en 15 jaar oud.



Of neem Norbert, hij werd 25 jaar. Hij had al voor de oorlog een visum voor Australië, maar het lukt niet om eind 1939 nog naar de haven van Genua te reizen. Een maand later trok zijn toekomstige vaderland het visum in. Meer immigranten niet gewenst! Hij eindigt in Mauthausen.

En zo zijn er 200 verhalen.
Een steen adopteren kan voor €25,-, maar vanzelfsprekend is elke bijdrage welkom. Bankrekening NL32RABO 0134 0952 86 van het Historisch Genootschap Wieringermeer onder vermelding van Joods Werkdorp.

---

Zonder uw hulp zal dit plan niet lukken!!

Het plan van Ina Hoogenbosch en Marieke Roos (beiden lid van het Historisch Genootschap Wieringermeer) behelst het plaatsen van 200 herdenkingssteentjes bij het Joods Werkdorp Slootdorp. Zij vragen de lezers hen te helpen.

Waarom
Omdat het Nationale 4 en 5 mei Comité volgend jaar extra aandacht wil besteden aan het 75-jarig einde van de Holocaust vinden beide dames het
een goed idee hierbij aan te sluiten. En waar in de gemeente Hollands Kroon kan dat beter dan in Slootdorp.
Het Joods Werkdorp is in 1934 begonnen als opleidingscentrum voor Joodse jongeren tussen de 18 en 24 jaar die een toekomst zagen buiten Europa, bij voorkeur Palestina, en is op 20 maart 1940 door de Duitsers ontruimd.

Voor wie
Na de Kristallnacht in november 1938 werd het de Joodse bevolking in Duitsland wel heel moeilijk, zoniet onmogelijk, gemaakt te blijven. Veel families stuurden hun kinderen via speciale kindertransporten naar bv. Nederland in de hoop later zelf te kunnen volgen. Deze kinderen kwamen in tehuizen terecht, de ouderen onder hen soms ook in het Werkdorp, zodat in plaats van 200 er binnen de kortste keren 300 jongeren woonden. De meeste van deze kinderen zijn slachtoffer geworden van de Holocaust.
Hieronder twee verhalen.

Allereerst Günther, geboren op 5 mei(!) 1925.
In januari 1939 kwam hij op 13 jarige leeftijd alleen naar Nederland. Hij had een passagebiljet van de Hamburg Amerikalijn op zak. Hij kwam in het Dommelshuis in Brabant terecht. Op 18 juli 1939 vraagt het ‘Kinder Comité’ ontslag voor hem aan om naar de boot te gaan die om 30 juli zou vertrekken. Er kwam een kink in de kabel: de boot vertrok niet! In februari 1940 arriveerde hij in Slootdorp, pas 15 geworden. Na de sluiting van het Werkdorp verdwijnt hij uit beeld. In de punctuele Duitse administratie wordt hij vermeld als vergast in Auschwitz op 2 september 1942. Zijn ouders overkwam in 1944 hetzelfde in Stutthof.

En dan Edith (21 december 1924), een jaar ouder dan Günther. Kwam in januari 1939 samen met haar vader en haar broer Leo naar Nederland. De familie werd, zoals de overheid standaard zo had geregeld, gescheiden: zij kwam terecht in Losser, haar vader en broer na enkele overplaatsingen in Amsterdam. Het was oktober 1940 toen Edith na vier tehuizen te hebben versleten in Slootdorp kwam. In een archief zijn wat brieven bewaard uit 1939 en 1940 waarin staat dat het niet goed ging met Edith. Zij had heimwee. Gevraagd is om overplaatsing naar een tehuis in de buurt van haar familie zodat ze bezoek kan ontvangen. Op 5 april 1940 wordt voor twee weken verlof gevraagd om Pesach mee te mogen maken bij haar vader en broer in Amsterdam. Dat mag. Het verlof is echter voor vijf dagen. Na de ontruiming op 20 maart 1941 staat ze op straat. De tehuizen zijn dicht. Edith gaat naar haar vader in Amsterdam. Op 28 januari 1944 worden ze vergast in Auschwitz. Leo overleeft de oorlog en emigreert naar Brazilië.

Hoe te helpen
Door een donatie te doen op bankrekening NL32RABO 0134 0952 86 van Historisch Genootschap Wieringermeer o.v.v. Joods Werkdorp. Alle bedragen zijn welkom. Maar een steentje adopteren kost € 25,-

De Hollands Kroonse Uitdaging helpt ook mee door te zoeken naar bedrijven die mee willen werken aan de realisatie van het monument. U kunt zich melden.
Er is een mailadres: herdenkingssteentjes@ziggo.nl en een faceboekpagina met de naam: Herdenkingssteentjes Joodswerkdorp.