Onzichtbare wordt zichtbaar op Afsluitdijk
Uitgegeven op 12-12-2017 om 22:12  |  link  |  bewaar  |  print

Onderwaterleven bij Vismigratierivier straks beleefbaar voor publiek
Een beleving toevoegen aan de Vismigratierivier bij Kornwerderzand, dat was de opdracht van de initiatiefnemers en samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk. Landschapsarchitect en kunstenaar Bruno Doedens (bureau SLeM) vertaalde dit naar een concept dat bezoekers en toeristen het onbekende, maar fascinerende verhaal van migrerende vissen vanuit verschillende invalshoeken laat beleven. De Blije Vis, onder meer te zien in een installatie van grote roestvrijstalen vissen in de rivier, wordt hierbij ingezet als verhalenverteller.

De Vismigratierivier is een opening in de Afsluitdijk waardoor de trekvissen weer 24/7/365 heen en weer kunnen zwemmen tussen zout en zoet, tussen de Waddenzee en het IJsselmeer. De Vismigratierivier staat voor een integrale aanpak die werkt aan natuurherstel, de veiligheid waarborgt en tegelijk een impuls geeft aan de recreatieve ontwikkeling van de Afsluitdijk en Kornwerderzand.

Verbeelding
Om de swimway van vissen als de zalm, aal en spiering, soorten voor wie de trek tussen zout en zoet essentieel is voor de levenscyclus, voor een breed bezoekers zo goed mogelijk ervaarbaar te maken, is meer nodig: verbeelding. Dàt is wat het beleefconcept van Bruno Doedens biedt: het onzichtbare zichtbaar maken. Niet alleen ter plaatse, maar met name ook het grotere ecosysteem van Noordzee-Waddenzee en het Rijnstroomgebied tot in Zwitserland.



Beleefconcept
Het beleefconcept dat door Bruno Doedens is uitgewerkt bestaat uit vier met elkaar verbonden onderdelen: 1. de coupure oftewel het 'gat' in de Afsluitdijk, 2. twee kazematten, 3. het Blije Vissen-veld en 4. tijdkijkers. Alle vier belangrijk voor het overbrengen van het verhaal van de Vismigratierivier als je er fysiek rondwandelt. De coupure vertelt samen met twee beschikbaar gestelde kazematten (bunkers) het verhaal van de twaalf vis-doelsoorten en het belang van het grotere ecosysteem.
De installatie van Blije Vissen in het estuarium maakt de werking van de Vismigratierivier zichtbaar door het visualiseren van de eb- en vloedbeweging. Dat de vissen weer blij worden, omdat ze heen en weer kunnen zwemmen tussen zout en zoet, dat is de kern van het verhaal. De tijdkijkers tenslotte plaatsen de ontwikkeling van de Vismigratierivier in een breder kader, namelijk de ontwikkeling van het landschap van Noord-Nederland in het tijdsperspectief van vele eeuwen, waarmee de logica van de landschappelijke ontwikkelingen begrijpelijk wordt. Deze worden geplaatst in het nieuwe, 22 maart 2018 te openen Afsluitdijk Wadden Center, waar onder andere een expositie over de Vismigratierivier, Werelderfgoed Waddenzee en het IJsselmeer is te zien.

Opdrachtgevers
Het beleefconcept is ontwikkeld in opdracht van de initiatiefnemers van de Vismigratierivier: Waddenvereniging, It Fryske Gea, Sportvisserij Nederland, Stichting het Blauwe Hart en netVISwerk. Het plan wordt uitgevoerd door De Nieuwe Afsluitdijk, een samenwerking van de provincies Fryslân, Noord-Holland en de gemeenten Hollands Kroon, Súdwest-Fryslân en Harlingen. Naar verwachting is de Vismigratierivier in 2022 zowel voor vissen als het publiek volledig toegankelijk.



De Blije Vis is het beeldmerk van die vismigratie. Inmiddels is het geregistreerde merk ook internationaal het symbool voor vrije vispassage en wordt als Happy Fish ingezet tijdens de World Fish Migration Day in meer dan zestig landen. Daarmee is het op de Afsluitdijk geboren idee in korte tijd uitgegroeid tot wereldwijd symbool voor initiatieven van particulieren, natuurorganisaties en overheden die vispassage bevorderen en vismigratie weer mogelijk maken.
Het beleefconcept werd financieel mogelijk gemaakt door een extra projectbijdrage van de Nationale Postcode Loterij.