Joods Werkdorp is 'Plaats van Herinnering' en monument
Uitgegeven op 30-11-2017 om 17:48  |  link  |  bewaar  |  print

(INGEZONDEN BERICHT)

Op 20 maart 1941 stopte een karavaan van zeven blauwe autobussen, voorafgegaan door een auto met daarin twee oorlogsmisdadigers (Willy Lages en Claus Barbie), voor het Joodse Werkdorp te Nieuwesluis. Even later schalde de sirene en verzamelden de Joodse arbeiders zich bij het hoofdgebouw. Barbie koos 60 van de aanwezigen uit die tot juli mochten blijven om het bedrijf tot dan te blijven runnen. De overige mannen en vrouwen werden vervoerd naar Amsterdam, waar zij werden ondergebracht bij Joodse gezinnen.

School
Op 13 maart 1934 vestigden 11 jongemannen en 4 jongedames zich in twee woonketen. In oktober van dat jaar ging de eerste paal van het hoofdgebouw de grond in. In de daarop volgende jaren vonden zo'n 700 vluchtelingen onderdak in het dorp. De minimumleeftijd voor opname was 14 jaar. Het doel was de bewoners een vak te leren en hen voor emigratie klaar te stomen. Zo konden jongens leren hoe ze gewassen moesten telen en koeien moesten houden. Maar ook konden ze kiezen voor een opleiding tot smid of meubelmaker. Zelfs elektrotechniek werd gedoceerd. De meisjes konden zich bekwamen in huishouding gerelateerde beroepen. Belangrijke vakken tijdens de opleiding waren 'emigratiekunde' en 'Palestinakunde'.


Post voor het Joods Werkdorp en melkbussen voor de melkrijder (1936) - Nationaal Archief

Onbetrouwbaar
Onder leiding van NSB'er Jan Saal trachtten boeren in de omgeving de Joodse vluchtelingen in een kwaad daglicht te stellen. Zo probeerden zij zich het land dat behoorde bij het werkdorp toe te eigenen. In hoeverre zij de hand gehad hebben in het wegvoeren van de bewoners bleef onduidelijk. Korte tijd na de aankomst van de jongelui in Amsterdam vond er een aanslag plaats waarvoor de Duitsers zich wilden wreken met een razzia. Barbie vroeg de Joodse Raad om een lijst met adressen waar de werkdorpers in Amsterdam verbleven. Hij vertelde dat zij naar het werkdorp zouden worden teruggebracht. De lijst werd gegeven maar Barbie bleek gelogen te hebben. Een groot aantal van hen werd gedeporteerd naar Mauthausen en overleefde dat verblijf niet.

Bestemming?
In de jaren tachtig was er net als nu een actiegroep die streefde naar behoud van het erfgoed. Een viertal Schagenese kunstenaars diende een plan in bij de Provincie om er een kunst- en historisch museum van te maken. Het plan ging niet door.
De huidige eigenaar wil er een Polenhotel realiseren, wat op veel weerstand vanuit de samenleving stuit. Er is op dit moment een Stichting actief die grote plannen met het gebouw heeft. Helaas is het benodigde kapitaal nog niet bijeen vergaard, zodat de uitvoering nog even op zich laat wachten. Laten we hopen dat dit uitstel geen afstel zal blijken.

Status
De Staat (Domeinen) wilde van het gebouw af, nadat het enige jaren als 'proefboerderij' dienst deed. Daarbij ging de ambtenarij niet erg zorgvuldig te werk. Het belangrijke monument is een speelbal voor speculanten en projectontwikkelaars geworden. Wel staat er in het koopcontract dat de eigenaar de gedenkplaat in de tuin en de vitrine met gedenkrol intact moet laten. Blijkbaar waren de verantwoordelijke ambtenaren zich toch enigszins bewust van de bijzondere status van het gebouw als 'Plaats van Herinnering'.

Kees Zwaan
(advertentie)
Actueel...
29-03-2024 Van harte gefeliciteerd
29-03-2024 Foto van het weekend, nu maar eens een schilderij
29-03-2024 Nieuwe spuisluizen bij Den Oever worden zichtbaar
29-03-2024 Opmerkelijk, veel schaatstalenten komen van Wieringen
28-03-2024 Vacature Dunselman vestiging Hippolytushoef
28-03-2024 Groen Links stelt vragen over het brede welvaartskader in Hollands Kroon
28-03-2024 Programma jubileum 100 jaar v.v. Succes
28-03-2024 Een reisgids voor Wieringen
28-03-2024 Berichtje van Dirk uit Den Oever UPDATE
28-03-2024 Kerknieuws
28-03-2024 Dunselman lost landelijk strooizout overschot op met hun nieuwe smaak: Karamel Strooizout
28-03-2024 Vier Pasen in de Speeltuin!
28-03-2024 Gezocht iemand die een boek wil redigeren
28-03-2024 Vrolijk Pasen, column
27-03-2024 Het straten toernooi keert terug naar TC Hippo!
27-03-2024 Een bericht van de Stichting Sportcentrum Wieringen
27-03-2024 Wieringen, 100 jaar eiland aan de vaste wal
27-03-2024 Zwembad De Venne
27-03-2024 Meer nieuws vindt u op www.hollandskroonnieuws.nl
27-03-2024 Middag over Tweede Wereldoorlog bij Regionaal Archief
27-03-2024 Succesvolle Kom binnen bij bedrijven dag Agro Care!
27-03-2024 Programma en uitslagen v.v. Succes
27-03-2024 Uitslagen Dartclub Wieringen
26-03-2024 IJsselmeer en Markermeer klaar voor de zomer
26-03-2024 Veldtocht Noord-Holland 1799 opgenomen in Historische roman
26-03-2024 Asieldier van deze week, hondje Zoé
26-03-2024 Lezing 7 april 2024 in Nieuwe Niedorp over beïnvloeding en propaganda
26-03-2024 Astrid Prins de beste bij de seizoenopening van Boel-Skik ‘92
26-03-2024 Pasen in Oosterland
26-03-2024 Nieuw in Hippolytushoef: Studio Kelly Sue Wieringen nu met een creatieve koffiecorner
(advertentie)
Sportcentrum Hippogym: voor wie fit wilt blijven!~
Occasions
Te koop Peugeot 107 bouwjaar 2009 5 drs
€ 4.450,-

Toyota Yaris Cross 1.5 Hybrid AWD Panoramadak full options
€ 34.995,-

Algemeen nieuws:
Algemeen internetnieuws:
Algemeen wetenschapsnieuws:
Wieringer historie:
Oude ansichtkaart De Haukes - Klik op de foto voor een grotere versie en meer informatie...