Verenigingsvirus slaat toe op Wieringen
Uitgegeven op 14-11-2017 om 13:58  |  link  |  bewaar  |  print

(INGEZONDEN BERICHT)
Rond 1900 werden er veel verenigingen op Wieringen opgericht. Zo waren er o.a. een hengstenvereniging, een muziekvereniging, een evangelisatievereniging, het 'Witte Kruis' en een liberale kiesvereniging. De negentiende eeuw wordt wel eens de eeuw van de verenigingen genoemd.

Samen
Na 1815 vond er een ware explosie van verenigingen plaats. Van postzegels verzamelen tot het samen zingen van liedjes: het was populair om van alles 'samen' te doen. Men moest officieel aan de overheid om toestemming tot het oprichten van een vereniging vragen omdat men samenwerkende groeperingen als een potentiële bedreiging voor de heersende orde zag. Toch had men binnen een vereniging niet het idee dat men zich in de politieke sfeer bewoog. Verenigingen waren toen meestal nog a-politiek.


Wieringers wilden elkaar in 1897 helpen en eendrachtig samenwerken

Elite
Het verenigingsleven in de negentiende eeuw was aanvankelijk vooral een zaak van de 'hogere burgers' en de elite. Slechts 10-15% van de bevolking participeerde in verenigingen. Gewone mensen en vrouwen werden buitengesloten. Vrouwen werd wel toegestaan zich met liefdadigheid bezig te houden. Vooral vrouwen uit (hogere) burgerkringen zagen het als hun taak om arme mensen te ondersteunen, vaak vanwege hun geloofsovertuiging. Zo was in Den Helder naaischool 'Tabitha' actief en in Oosterland naaivereniging 'Helpt Elkander'.

Politiek
Het jaar 1848 bracht vrijheid van vereniging. Er hoefde geen 'officiële toestemming' meer verleend te worden.Na 1870 kwamen er politieke issues op de agenda's van veel verenigingen te staan. Vrouwen en arbeiders kwamen voor hun rechten op. Binnen verenigingen kweekten zij saamhorigheid, solidariteit en vertrouwen in elkaar en hadden bijvoorbeeld de leus 'samen staan we sterk' of zoals de Wieringse ijsclub het uitdrukte: 'Eendracht maakt macht'...

Kees Zwaan