Waarom 1 april?
Uitgegeven op 01-04-2004 om 01:52  |  link  |  bewaar  |  print

HIPPOLYTUSHOEF - De oorspronkelijke 1 april-grap houdt volgens de encyclopedie in 'iemand ergens heen te zenden met een onmogelijke boodschap'. Het slachtoffer wordt er op uitgestuurd om allerlei verzonnen en onbestaande spullen te gaan kopen of ophalen.

Destijds was er veel vraag naar een rond vierkant, gedroogde sneeuw, een glazen bijl of muggeteentjes. Nu bestaan de 1 april-grappen vooral nog uit elkaar voor de gek houden. Zodra iemand er in getrapt is, roepen de bedenker(s) van de grap luidkeels: ééééén áááápril.

In Nederland is de inname van Den Briel op 1 april 1572 verreweg de meest populaire verklaring. Die dag namen de watergeuzen onder leiding van admiraal Lumey de Maas zonder slag of stoot de stad van de gehate hertog Alva over. Het leek een onmogelijke opdracht, maar het is ze toch gelukt. Het spreekwoord 'Op 1 April verloor Alva zijn bril' is daarop gebaseerd.

In elk land lijkt er een ander verhaal achter hun feestdag te schuilen. In Duitsland zou er op 1 April 1531 een muntherschikking doorgevoerd worden. Toen deze uitbleef, werden vele Duitse speculanten pijnlijk bij de neus genomen. Doordat ze massaal goud hadden aangekocht, stortte de goudprijs in elkaar. De Amerikanen hebben weer een hele andere verklaring voor het gekke gedrag op de eerste van April.

Eén van de minst verspreide hypothesen komt misschien wel het dichtst in de buurt van de waarheid. De invoering van de gregoriaanse kalender in 1582 had tot gevolg dat nieuwjaarsdag verschoof van 1 april naar 1 januari. Doordat de protestantse landen de gregoriaanse kalender niet aanvaardden, volgde er een lange tijd van verwarring, maar naarmate meer en meer mensen 1 januari als officiële nieuwjaarsdag erkenden, scholden zij de anderen uit voor aprilgek uit.