In plaats van kaarten
Uitgegeven op 28-12-2008 om 08:37  |  link  |  bewaar  |  print

Uren, dagen, maanden, jaren,
Vliegen als een schaduw heen…
(Rheinvis Feith (1753-1824)

Wat is een jaar. Toen ik een kind was duurden de dagen een eeuwigheid.
Maar hoe ouder je wordt, hoe sneller de tijd gaat. Ontkennen heeft geen zin.
Het leven is een damp, de dood wenkt ieder uur.

Vroeger hadden we rampen, maar die waren overzichtelijk. Ik herinner me de watersnoodramp van 1953: het water stond hoog in het Merwedekanaal. Een Deltaplan en het was opgelost. Koude oorlog, het was niet leuk, maar de vertrouwenwekkende stem van GBJ Hilterman zondag om één uur maakte het minder erg. Nee, dan 2008: het is crisis! En niet zo’n beetje ook. De beurzen zijn de weg omhoog kwijt, de ergste recessie sinds de jaren tachtig dreigt. De economen weten het niet meer.

En ik ook niet. Moet ik mijn kapitaal van de bank in IJsland halen en in een sok stoppen? Of moet ik mijn geld in de matras verstoppen? Goede raad is duur. Tot op heden hebben we elke dag iets op ons bord en dat is een hele geruststelling. Dagelijks vraag ik aan Ineke of we nog iets te eten hebben en steeds is haar antwoord: ‘ja’. Vandaag ook weer heerlijk gegeten en de kip voor morgen ligt te ontdooien. Ik houd me in deze onzekere tijden aan Onze Lieve Heer vast: ‘Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want iedere dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.’ (Mattheüs 6: 33 en 34).

De jaarwisseling staat er weer aan te komen. Het is crisis maar of dat invloed heeft op de vuurwerkaankopen betwijfel ik. Het zal wel weer dezelfde herrie zijn als vorig jaar en alle voorgaande jaren. Dit jaar wordt in diverse folders een 250.000 klapper aangeboden. Het moet toch niet erger worden. Als er duizend per seconde afgaan duurt het nòg ruim vier minuten voor het lawaai over is. Bij één per seconde wordt het pas stil op 8 januari. Gerrit van de Berg van Stroe heeft het altijd al gezegd: ‘De hele wereld is rondom knetter!’ Op oudejaarsavond heeft hij wel heel erg gelijk. De boze geesten moeten verjaagd worden, maar dat kan toch ook wel met één rotje?!

De kerstdagen vieren we toch maar in huiselijke kring ondanks het fantastische aanbod van verschillende restaurants. Zie hiervoor het verhaaltje Lucas 2. We konden niet kiezen. De keuze werd met de dag groter. Ik noem er nog twee. Voor zeventig euro per couvert, wijnarrangement optioneel, kun je eten in Nieuwe Niedorp. Kost wat, maar dan heb je wel lijngevangen verse kabeljauw, op lage temperatuur gegaard met Vietnamese wintertruffel-melange. Verder lees ik dat er onder meer Amuses en Mondvermaakjes zijn. En een Krokante cannelloni van Zeewier. Veel eenvoudiger kun je eten bij de Mediterranee in Schagen: een bal gehakt in tomatensaus. Maar daar is beide dagen wel een buikdanseres. Keuzestress alom. Laat ik voor het gemak het Lopend warm buffet van Happy Garden buiten beschouwing. Dat is onbeperkt genieten: je pakt wat je zelf lekker vindt. Dat wordt me te ingewikkeld. Na de soep en diverse voorgerechten kun je kiezen uit elf hoofdgerechten. Dat is vragen om moeilijkheden.

Het einde van het jaar is per traditie een moment van terugkijken. De belangrijkste gebeurtenis was de geboorte van kleindochter Bente. De bevalling ging een stuk soepeler dan bij Hendrik die er dertig uur over deed om het licht te zien. Het ging nu tussen de soep en het hoofdgerecht door bij wijze van spreken. De eerste weken was ze flink huilerig totdat Marscha op internet ontdekte dat het wel eens aan de koemelk zou kunnen liggen die zij zelf dronk. Na daarmee gestopt te zijn was het wenen over. Voor Hendrik was het zusje nu acceptabel geworden: hij kon Spongebob weer verstaan op tv. Matthijs heeft het naar zijn zin in zijn nieuwe baan. Wat hij precies doet is me nog niet geworden. ‘Ik verplaats pakjes van A naar B,’ vat hij het samen. Om kennis te maken met de directie verbleef hij tien dagen in Los Angeles. Hendrik deelde op de Kindergart’n mee dat zijn vader op reis was. De leidster wilde graag weten waar naar toe. Hendrik zweeg. Via Marscha kwam ze er wel achter. Thuis vroeg Marscha waarom hij niet had gezegd waar zijn vader naar toe was. Hendrik hief zijn armen ten hemel, roepende: ‘Maar mama, ik weet toch niet wat Amerika in het Duits is?!’

Hendrik belde oma en opa 5 december ’s avonds op om te melden wat hem nu allemaal was overkomen. Er werd aangebeld en er stond een ‘mand met volle pakjes’ voor de deur. Aan het eind van het gesprek liet hij opa wel weten dat zijn chocoladegeld op was. De Marskramer had het op 6 december in de opruiming, dus voorlopig zit hij weer goed.

Dat was het hoofdstuk kinderen. Is wel leuk maar moet ook niet te lang duren. Is er nog iets in de straat gebeurd? Jazeker: het oude postkantoor heeft een nieuwe eigenaar. Een bekende van ons: Kenneth Stamp. De naam doet een Britse achtergrond vermoeden en dat klopt ook. Vooral dat Stamp is erg toepasselijk. Ken heeft bedacht dat het wel in stijl is om een oude Engelse brievenbus op de muur te schroeven. Staat inderdaad heel leuk. Maar de gevolgen heeft hij vast niet overzien. Hij zat na de klus goed en wel weer binnen of iemand kieperde al z’n kerstkaarten in de bus. Ken heeft nog heel wat bezorgwerk.

Dan de politiek. Een rookverbod voor de horeca. Ik heb gemerkt dat het hier ter plaatse al weer is afgeschaft. Met Max en Christien (de ouders van Marscha) liepen we op een zaterdagmiddag een rondje door het dorp. Max stelde voor om ergens een borreltje te nemen toen de dames de zoveelste kledingzaak wilden bezoeken. Wij naar eem plaatselijk café. Bij onze bestelling (bier en oude genever) verzochten we ook om sigaren en asbakken. Alles kwam behalve de sigaren, die konden niet geleverd worden. Nadat de vrouwen uitgewinkeld waren en zich bij ons aan het tafeltje voegden merkten zij de asbakken op. De automaat verschafte Camel Filter. Even later zaten we gemoedelijk met z’n vieren te dampen. Het was de eerste filtersigaret in mijn leven. Niet echt lekker, alleen het feit dat je zo onverwacht in de kroeg de wet zat te overtreden… ‘We moeten wel,’ zei de ober, ‘het mag hier verder overal.’ Met een rokertje erbij werd het alras zo gezellig dat we besloten nog een gelagje te nemen. Er kwamen nootjes op tafel en een bittergarnituur. En nog een gelagje... Van de gepeperde rekening had de uitbater gemakkelijk een boete kunnen betalen.

Plaatselijke politiek is vooral het Wieringerrandmeer. Begint een beetje een soap te worden. Onlangs bleek dat men vergeten was nieuwe wegen in te tekenen. 300 miljoen extra. Er zullen nog veel van deze emmers in het Randmeer leeggegooid worden.

Burgemeester Schellinger zei het jaren geleden al: ‘Bij God en op Wieringen is alles mogelijk.’ Ook dit jaar ontving ik een kerstpakket. Ook nu weer had het een groot grijzebakgehalte. Je neemt het mee naar huis, maar waarom eigenlijk. Is dit wat mijn werkgever voor me over heeft na een jaar volledige inzet? Een doos van niks. Een crisisdoos. Dit keer was het thema ‘ontbijt’. Om te beginnen moet je op tijd wakker zijn. In een doosje was een wekkertje verpakt. Het eerste het beste kutklokje van de Hema straalt meer uit dan dit treurniswekkende wakkermakertje. Een paar voddige eierhoudertjes maakten de set compleet. Er was een ontbijt bij. Beschuit. Daar moet wat op. Hagelslag, Duits fabrikaat. Terwijl wij hagelslag van Hollandse kwaliteit volop naar de heimat exporteren. Twee beschuiten met dit strooisel en het is op. Jam kan ook want er zit een potje in het pakket met een gezellig plastic hoedje op het deksel. En wat moet er bij gedronken worden? Thee! Er zitten builtjes thee bij. Elk builtje is wat mij betreft er een te veel. Het laatste kopje thee dat ik gedronken heb was vijf jaar geleden toen ik ziek was. Jus d’orange kwam ik ook tegen, ik ga maar op de kleur af. Wat moeten die glazen erbij?! Wie wil die hebben! En dan nog een zak drop. Bij het ontbijt? Is dit verantwoord? Zat er dan niks bruikbaars bij? Welzeker: een snijplank. Een snijplank! Van bamboe, dat nog wel. Moet je regelmatig in de olie zetten, maar dan heb je ook wat.

Een gezond ontbijt. Dat is natuurlijk het bruggetje naar het hoofdstuk gezondheid. Ineke blijkt een ontsteking te hebben die het lopen ernstig bemoeilijkt. Naar de Deka kon ze maar net halen, maar vijf uur shoppen ging moeiteloos. Wel tussendoor gezeten natuurlijk met een kopje koffie en iets erbij, anders had ze het niet volbracht. De medicijnman heeft Ineke nu een spuitje gegeven. Afwachten of het helpt. Terwijl ik dit zit te schrijven wordt het langzaam donkerder. Een blik in de spiegel leert dat het rechter ooglid vervaarlijk voor mijn oog begint te hangen. Typefouten moeten vanaf nu met mededogen worden beoordeeld. Gelukkig hoef ik mijn pillen niet elke dag te selecteren. Een weekdoosje is wel zo gemakkelijk voor mijn laboratorium. Er is geen medicatie voor mijn handicap, maar cholesterol, hoge bloeddruk en osteoporose worden bestreden. Er is gezocht en gevonden.

Enige tijd geleden was ik in het VUmc voor een jaarlijks onderzoek. Ik kon nog vijfhonderd meter lopen zonder stok. Mijn linkervoet begon op het eind flink te slepen. Omstanders stelden me gerust door op te merken dat het nog vier jaar duurt tot de volgende Paralympics. De MRIscan gaf een niet ongunstiger beeld vergeleken met vorig jaar: de toestand lijkt stabiel. De witte bloedlichaampjes zijn goed. Gewoon doorgaan dus.

Een dagje naar het hospitaal geweest. Kom je thuis, blijkt er opsmuk te wezen. De afspraak was duidelijk en niet voor tweeërlei uitleg vatbaar: geen versiering dit jaar. Het begint al in de hal: een blauwe kerststal. Maar daar hoef ik alleen maar mijn jas op te hangen. Op weg naar de keuken blijken vijf engelen te bengelen. In de kamer staat een oude schilderstrap met lichtgevende vogeltjes. Erg. Maar het ergste is het in de keuken.

Daar staat voor een spiegel een kerstman in een glazen bol. Als je daaraan schudt gaat het even sneeuwen. Onnut. In de vensterbank staat kitsch in optima forma. Een kaars op een bijbel met daarvoor een kersttafereeltje: Jozef, Maria en het Kindeke. Die kaars is geen gewone kaars, nee: een elektrische met drie flikkerende lichtpuntjes. Het overvloedige kaarsvet dat daar van af druipt is goddank al net zo nep als de rest. Wat zal er nog bijkomen?! Ik vrees het ergste. In de bijkeuken liggen takken te drogen. Ze staan nu in de grondverf, maar zullen ongetwijfeld in zilver en goud geschilderd worden. En dan?

Als de dood ben ik dat tijdens mijn afwezigheid een kerstman met arrenslede op de pui geplaatst wordt. Ik durf de deur niet meer uit.

Dat komt er van als diverse activiteiten van Ineke in de winterstand zijn beland. Er zijn geen B&B-gasten en er staat geen groentestalletje aan de weg, want in de moestuin valt weinig te halen. Wel komen er regelmatig oude spullen in huis die opgeknapt en geschilderd worden. En ja, soms is er een afnemer. Het vrijwilligerswerk in het bejaardenhuis gaat ook gewoon door en heeft een kerstpakket opgeleverd dat het mijne doet verbleken. Het thema was: op reis. Dus een koffer op wielen met daarin badspullen, een reiswekkertje en dergelijke. Ook de onvermijdelijke thee, maar wijn in plaats van jus d’orange.

Met plezier ga ik elke dag naar mijn scholen. Onderwijs, elke dag anders. Zo vlak voor kerst was het overal een drukte van belang. Knutseldagen. Vanwege drukte van moeders en kinderen moet je bijkans dwars door de gang en mag je blij zijn dat de helft van de koffie nog in je bekertje zit op de barre tocht van koffieapparaat naar koffiekamer. Mijn kamertje stond vol met kerststukjes dus kon ik wel gaan. Een eigen plek had ik wèl in de poppenkast. Een bizar verhaal gaat er altijd in als koek bij de kleuters. Dit keer werd er gegooid met water en kerstbomen. En Jan Klaassen beswaffelde Katrijn. Bim-bam-bom!

Gerard Laernoes